โครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดสกลนคร
โครงการนี้มีพื้นที่ดำเนินการอยู๋บริเวณพื้นที่กิจกรรมของศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานฯ บ้านนานกเค้า ตำบลห้วยยาง อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร ทั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดำริ เมื่อวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๒๕ ให้พิจารณาโครงการจัดหาน้ำสนับสนุนโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานฯ โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อการศึกษาทดลองงานพัฒนาการเกษตรต่าง ๆ ตามความเหมาะสมสำหรับเป็นตัวอย่างให้ราษฎรนำไปปฎิบัติในพื้นที่ของตนเองต่อไป และพระราชทานพระราชดำริให้ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานฯ เป็นศูนย์ให้บริการในด้านเทคนิคและวิชาการที่ครบวงจรเพื่อให้ราษฎรเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงาน โดยมีหน่วยงานรับผิดชอบคือ กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ผลการดำเนินงาน มีการปลูกข้าวพันธุ์ดี , ศึกษาการทำผลิตภัณฑ์จากข้าว, ศึกษาการผลิตข้าวขาวดอกมะลิ ๑๐๕ ปลอดสารพิษ, ศึกษาด้านการปลูกพืชไร่, ศึกษาด้านพืชสวน, ศึกษาการปลูกยางพารา และศึกษาการเพาะเห็ด และนำผลงานที่ศึกษา ที่ประสบความสำเร็จสามารถเป็นแบบอย่างได้แล้วนำเอาไปขยายผลสู่ราษฎรในหมู่บ้านรอบศูนย์ ๒๐ หมู่บ้าน ด้วยการสาธิตการทำปุ๋ยหมัก สาธิตการปรับรูปแปลงนาเพื่อควบคุมและลดปริมาณใช้น้ำ สาธิตส่งเสริมและพัฒนาแหล่งน้ำเพื่อการประมง การเลี้ยงสัตว์ การปลูกข้าว พืชสวน ยางพารา การเพาะเห็ดพื้นเมืองและเห็ดเศรษฐกิจ และการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร
นอกจากนี้ยังมีการฝึกอบรมเกษตรกรให้มีความรู้ในการประกอบอาชีพทางการเกษตร ได้แก่ การปลูกพืชเกษตรผสมผสานตามแนวทฤษฎีใหม่แก่เกษตรกรที่ได้รับการสนับสนุนขุดสระน้ำปีละ ๒๕ สระ ควบคู่กับการส่งเสริมการประมง การเลี้ยงสัตว์ การปรับปรุงบำรุงดิน และอาชีพอุตสาหกรรมในครัวเรือน เช่น การทอผ้าไหม การตัดเย็บ การทำมู่ลี่ การทำเครื่องจักสานไม้ไผ่ ผลิตภัณฑ์จากใบเตย ฯลฯ เพื่อเป็นอาชีพเสริมโดยเปิดโอกาสให้ราษฎรเข้ารับการฝึกอบรมปีละประมาณ ๑,๕๐๐ คน ทั้งยังมีการเข้ามาศึกษาดูงานและนำไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่ของตนเองโดยในปีหนึ่งๆ มีผู้สนใจเข้ามาดูงานประมาณ ๑๕,๐๐๐ คน รวมถึงสนับสนุนพันธุ์สัตว์ พันธุ์พืช ให้แก่เกษตรกร และได้ขยายผลสู่พื้นที่ศูนย์สาขา อันได้แก่
• โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดมุกดาหาร |
• โครงการพัฒนาพื้นที่เกษตรน้ำฝนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ |
|