โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
จังหวัดนครศรีธรรมราช

     พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำริกับคณะกรรมการบริหารโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังฯ เมื่อวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๓๖ ให้เร่งดำเนินการก่อสร้างประตูระบายน้ำปากพนังให้แล้วเสร็จโดยเร็ว เพราะจะเป็นจุดเริ่มต้นและเป็นศูนย์รวมในการแก้ไขปัญหา รวมทั้งให้พิจารณาเกี่ยวกับระบบการระบายน้ำเสียจากนากุ้ง น้ำเปรี้ยวจากพรุ และระบบบำบัดน้ำเสียจากชุมชน เพื่อให้น้ำจืดที่กักเก็บไว้ในแม่น้ำลำคลองต่าง ๆ สามารถนำมาใช้อุปโภค – บริโภค ได้อย่างสมบูรณ์ขึ้น และได้มีพระราชกระแสรับสั่ง เมื่อวันที่ ๒๑ ตุลาคม ๒๕๓๘ ให้กรมประมงสนับสนุนด้านวิชาการการเลี้ยงกุ้งและการป้องกันมลภาวะตามแนวพระราชดำริ รวมทั้งจัดตั้งกลุ่มตามระบบสหกรณ์เสรี จัดตั้งศูนย์ส่งเสริมอาชีพเลี้ยงกุ้ง เลี้ยงปลาทั้งในด้านการผลิตและการตลาด และในวันที่๒๗ ตุลาคม ๒๕๔๓ ทรงมีพระราชดำริกับเลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา เลขาธิการ กปร. และอธิบดีกรมชลประทาน ณ วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ความโดยสรุปให้บริหารจัดการน้ำโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังให้มีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับหลักอุทกศาสตร์

     ทั้งนี้โครงการดังกล่าว มีวัตถุประสงค์เพื่อเก็บกักน้ำจืดไว้ใช้ในลำน้ำปากพนังและลำน้ำสาขารวมถึงแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมต่างๆ ที่เกิดขึ้น การเพิ่มประสิทธิภาพของระบบระบายน้ำ นอกเหนือจากการยกระดับมาตรฐานชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎร ด้วยการพัฒนาการประกอบอาชีพและผลผลิตทั้งการเกษตรและปศุสัตว์ของเกษตรกรอย่างครบวงจร โดยมีหน่วยงานรับผิดชอบคือกองทัพภาคที่ ๔ กรมโยธาธิการ กรมราชทัณฑ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สำนักงานนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อม กรมเจ้าท่า จังหวัดนครศรีธรรมราช กรมควบคุมมลพิษ กรมทรัพยากรธรณี กรมป่าไม้ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กรมประมง กรมชลประทาน กรมการทหารช่าง กองทัพบก หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา กองบัญชาการทหารสูงสุด

     โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มีแผนการดำเนินงานรวม ๕ แผนงาน ได้แก่